Stosowanie adiuwantów

 

mgr inż. Justyna Trajdos*, mgr inż. Marcin Bortniak

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – PIB

Zakład Herbologii i Technik Uprawy Roli

*e-mail: j.trajdos@iung.wroclaw.pl

CZY WARTO STOSOWAĆ ADIUWANTY?

Oprócz preparatów ochrony roślin wykorzystywanych do niszczenia szkodników, chorób i chwastów, we współczesnej ochronie roślin stosowane są również adiuwanty (łac. pomagać, wspomagać, ułatwiać). Są to substancje pomocnicze (różne od wody) zawarte we współczesnych preparatach ochrony roślin lub też dodawane do zbiornika opryskiwacza w celu zmodyfikowania parametrów fizykochemicznych cieczy opryskowej. Dodatek adiuwantów do środków ochrony roślin (najczęściej herbicydów) ma głównie na celu zwiększenie skuteczności ich działania. Jednocześnie zastosowanie tych związków umożliwia obniżenie kosztów wykonania zabiegu, gdyż ceny wspomagaczy są niższe niż herbicydów. Jasno trzeba sobie powiedzieć, że adiuwanty nie zwalczają chwastów, ani nie ograniczają ich wzrostu, ale ułatwiają przeprowadzenie zabiegu oraz poprawiają jego skuteczność. Pod względem budowy chemicznej stanowią zróżnicowaną grupę substancji, jednak ich działanie sprowadza się głównie do dwóch funkcji (modyfikującej i aktywującej), dlatego wyróżniamy dwie zasadnicze grupy wspomagaczy:

  • adiuwanty modyfikujące – zmieniają właściwości fizykochemiczne cieczy opryskowej. Zapobiegają np. pienieniu się cieczy opryskowej, umożliwiają łączne mieszanie kilku substancji aktywnych herbicydów lub kilku preparatów, mogą regulować twardość i odczyn wody, ograniczają właściwości korozyjne cieczy użytkowej na elementy konstrukcyjne aparatury opryskowej, czy przeciwdziałają znoszeniu preparatu przez wiatr, poprzez zwiększenie ciężaru kropli;
  • adiuwanty aktywujące – pełnią wiele funkcji, które prowadzą do zwiększenia ilości substancji aktywnej docierającej do miejsca jej działania. Ma to znaczący wpływ na polepszenie skuteczności działania pestycydów, szczególnie w warunkach np. niskiej temperatury, niskiej wilgotności powietrza i gleby oraz gdy na polu występują chwasty średnio wrażliwe na dany herbicyd bądź w zaawansowanych fazach rozwojowych.

Ze względu na budowę chemiczną adiuwanty aktywujące możemy podzielić na:

  • surfaktanty – zmniejszają napięcie powierzchniowe kropel cieczy opryskowej, dzięki czemu zostaje ona równomiernie rozłożona na roślinie, pokrywa większą jej powierzchnię oraz lepiej do niej przylega. Do tej grupy możemy zaliczyć m.in.: Trend 90 EC, Silwet® Gold;
  • adiuwanty olejowe – są najliczniejszą grupą wspomagaczy, do których należą oleje pochodzenia mineralnego i roślinnego, w tym pochodne olejów roślinnych (np. Atpolan 80 EC, Olbras 88 EC, Actirob 842 EC). Podstawową funkcją adiuwantów olejowych jest poprawa wnikania substancji aktywnych herbicydów do wnętrza komórek roślinnych oraz zwiększenie ilości zatrzymanej cieczy opryskowej na nadziemnych częściach roślin m.in. poprzez wydłużanie czasu wysychania kropli cieczy opryskowej;
  • adiuwanty mineralne do tej grupy adiuwantów zaliczamy związki, które
    w swej budowie zawierają kation amonowy NH w postaci siarczanu lub azotanu amonowego. Siarczan amonowy wspomaga skuteczność działania herbicydów o charakterze słabych kwasów oraz zawierających substancję aktywną: glifosat, poprzez ograniczenie antagonistycznego wpływu jonów wapnia, magnezu i sodu zawartych w wodzie stosowanej do sporządzania cieczy roboczej;
  • adiuwanty wieloskładnikowezawierają dwa lub więcej składniki aktywne
    o różnym charakterze chemicznym np. surfaktant z olejem mineralnym, surfaktant z
    kationem amonowym NH. Uzupełniające lub synergistyczne działanie składników tworzących wspomagacze wieloskładnikowe powoduje, iż charakteryzują się one bardziej kompleksowym działaniem niż adiuwanty jednoskładnikowe, dzięki czemu można je używać z szerszą gamą herbicydów, w zróżnicowanych warunkach pogodowych. W grupie tej wyróżniamy m.in.: AS 500 SL i Atpolan Bio 80 EC.

Zatem czy warto stosować adiuwanty? Istnieje wiele danych wskazujących na to,
że naprawdę warto, gdyż mogą one:

  • poprawić skuteczność działania herbicydów, szczególnie w sytuacjach, kiedy panują warunki niekorzystne dla wzrostu roślin lub gdy minął optymalny termin stosowania herbicydów, a występujące na polu chwasty są np. przerośnięte. Wówczas zastosowanie pełnej dawki herbicydu
    w mieszaninie z zalecanym adiuwantem może wpłynąć na uzyskanie skutecznego działania preparatu;
  • obniżać koszt przeprowadzenia zabiegu herbicydowego o ok. 10–25% – w warunkach sprzyjających działaniu herbicydu niektóre z nich można stosować samodzielnie, jak i w mieszaninie z odpowiednim wspomagaczem. W tym drugim przypadku istnieje możliwość zmniejszenia dawki preparatu,
    z zachowaniem jego optymalnego chwastobójczego działania. Na przykład: według etykiety, zalecaną dawkę środka Betasana 160 SC można obniżyć
    z 6 do 4 l/ha stosując preparat łącznie z adiuwantem Olbras 88 EC w dawce 1,5 l/ha. Zastosowanie takiego wariantu aplikacji preparatu może przynieść realne korzyści, w postaci zmniejszonych kosztów, co przedstawia tab. 1;

Tabela 1. Szacowany koszt przeprowadzenia zabiegu herbicydowego przy zastosowaniu pełnej zalecanej dawki herbicydu oraz w dawce zredukowanej z dodatkiem adiuwanta (na przykładzie herbicydu Betasana 160 SC)

Nazwa preparatu

Cena preparatu

Zalecana dawka

[l/ha]

Koszt zabiegu

na 1 ha

Betasana 160 SC

38,50 zł / l

6

231 zł

Betasana 160 SC

+ Olbras 88 EC

38,50 zł / l

+ 8,85 zł* / l

4

+ 1,5

154 zł

+ 13,27 zł

167,27 zł

* – cena 1 l adiuwanta w opakowaniu 10 l

  • ograniczać negatywny wpływ herbicydów na środowisko – wraz
    ze zmniejszeniem dawki herbicydu, wprowadza się mniejsze ilości substancji aktywnej do gleby, co ma ogromne znaczenie m.in. w przypadku upraw następczych.

Należy przypomnieć, że zanim przystąpimy do oprysku bardzo ważną kwestią jest dobór adiuwanta do określonego herbicydu, dlatego też:

  1. należy dokładnie zapoznać się z etykietą – instrukcją stosowania każdego herbicydu, która zawiera niezbędne informacje, dotyczące doboru zalecanych adiuwantów;
  2. bezwzględnie przestrzegać zaleceń, znajdujących się na etykiecie;
  3. niedostosowanie się do zasad określonych w instrukcji stosowania herbicydów odnośnie doboru zalecanych adiuwantów może doprowadzić do niepożądanych efektów, objawiających się utratą selektywności w stosunku do rośliny uprawnej lub spadkiem skuteczności chwastobójczej.

Liczne badania wskazują, że w przyszłości adiuwanty odegrają dużą rolę w ochronie roślin. Dlatego mam nadzieję, że zaprezentowane w powyższym tekście korzyści, zachęcą Państwa do stosowania adiuwantów ze środkami ochrony roślin.

Advertisement
0 replies

Leave a Reply

Want to join the discussion?
Feel free to contribute!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.