Najlepiej plonujące odmiany zbóż w Polsce

Jaśkiewicz Bogusława

IUNG-PIB Puławy

Najlepiej plonujące odmiany zbóż ozimych w Polsce

Poziom plonowania zbóż zależy od warunków pogody i technologii produkcji dostosowanej do warunków gospodarstwa. U podstaw każdej technologii stoi odmiana, której wybór ma istotny wpływ na rodzaj i intensywność stosowanych później zabiegów agrotechnicznych w celu otrzymania plonu o wysokiej jakości. Nawożenie mineralne musi być tak dobrane  do potrzeb rośliny, aby zapewnić jej wydanie maksymalnego plonu możliwego do uzyskania w danych warunkach. Musi to być jednocześnie dawka bezpieczna dla środowiska.

Każda odmiana charakteryzuje się genetycznie zakodowanym potencjałem plonowania, oraz specyficznymi wymaganiami co do czynników agrotechniki. Ważną rolę wspomagającą producentów przy wyborze konkretnej odmiany odgrywa Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe i Rolnicze realizowane w formie serii doświadczeń polowych, odmianowo – agrotechnicznych, nadzorowanych przez Centralny Ośrodek Badań Odmian Roślin Uprawnych. Na podstawie wyników badań i doświadczeń prowadzonych w ramach PDO i R tworzone są w poszczególnych województwach listy odmian zalecanych do uprawy na obszarze województw (LOZ). Można je znaleźć pod adresem http://www.coboru.pl/DR/rekomendacja_gat.aspx

Rolnicy często zadają sobie pytanie jaką odmianę wybrać do siewu. Trafny wybór odmiany do siewu już na starcie promuje lepszy rozwój i dobre plonowanie łanu zbożowego. Aby ustrzec się przed skutkiem niewłaściwego doboru odmiany do możliwości gospodarstwa, trzeba decyzję o zakupie materiału siewnego skonfrontować z ocenami cech gospodarczych.

Poniżej przedstawiono  najlepiej plonujące odmiany zbóż ozimych, które w sezonie wegetacyjnym 2014/2015 plonowały powyżej wzorca. Wzorcem dla pszenicy ozimej w 2015 r. była średnia plonowania odmian: Patras, RGT Kilimaniaro, Artist, KWS Ozon (tab. 1), dla jęczmienia ozimego: Souleyka, SU Melania i Tutus (tab. 2), dla pszenżyta ozimego: Fredro, Meloman i Tomko (tab. 3), natomiast dla żyta ozimego było osiem odmian populacyjnych (tab. 4).

Zawarty w tabelach poziom – a₁ oznacza przeciętny poziom agrotechniki, natomiast poziom – a₂ wysoki poziomi agrotechniki tj. zwiększone nawożenie azotem, dolistne preparaty wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami.

Tabela 1. Najlepiej plonujące odmiany pszenicy ozimej.

^b/ odmiana o białej barwie ziarna

Tabela 2. Najlepiej plonujące odmiany jęczmienia ozimego

Tabela 3. Najlepiej plonujące odmiany pszenżyta ozimego

Tabela 4. Najlepiej plonujące odmiany żyta