Przedwschodowa i powschodowa ochrona kukurydzy przed zachwaszczeniem
Przedwschodowa i powschodowa ochrona kukurydzy przed zachwaszczeniem
Hanna Gołębiowska
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy
Zakład Herbologii i Technik Uprawy Roli
Orzechowa 61, 50-540 Wrocław
h.golebiowska@iung.wroclaw.pl
O konieczności użycia herbicydów w najwyższym stopniu decyduje nasilenie chwastów w łanie oraz ich siła konkurencji. Na tej podstawie możliwe jest podjęcie właściwego wyboru dawki środka chwastobójczego i użycia go we właściwym terminie. Lista herbicydów jest długa i każdy wybór jest uzasadniony, jeżeli poparty jest wiedzą o zachwaszczeniu wynikającą z historii pola, a środki stosowane są zgodnie z instrukcją.
Na wzrost zachwaszczenia duży wpływ ma przebieg wiosennych warunków pogodowych, długotrwałe ochłodzenie i przymrozki. Taki przebieg pogody znacznie opóźnia wschody kukurydzy, a rzadko szkodzi chwastom, które w tym czasie mogą już osiągać wysokie stadia rozwojowe. Ponieważ kukurydza należy do roślin rolniczych nie tolerujących zachwaszczenia, o powodzeniu uprawy decyduje całkowite ich usunięcie, najpóźniej do fazy 6-8 liści. Spośród około 60 gatunków chwastów towarzyszących uprawie kukurydzy najliczniej w łanie występują: chwastnica jednostronna i komosa biała oraz w mniejszym nasileniu rumianowate, bratek polny czy przetaczniki, duże zagrożenie stanowią również rdesty. W tej sytuacja eliminacja chwastów powinna rozpocząć się już po siewie. Zakaz stosowania atrazyny w znacznym stopniu ograniczył możliwość wykonywania zabiegów bezpośrednio po siewie. Po jej wycofaniu, na liście środków dopuszczonych do użycia najliczniejszą grupę stanowiły preparaty należące do grupy regulatorów wzrostu skuteczne w niszczeniu komosy białej i wielu chwastów dwuliściennych, zawierające jako substancje czynne 2,4-D, MCPA, dikambę. Z tego powodu rzadziej stosowane są samodzielnie, a często dodawane do innych herbicydów w celu poszerzenia spektrum zwalczanych gatunków chwastów. Oprócz wyżej wymienionych środków, liczną grupę stanowią mieszaniny z dodatkiem terbutylazyny, jedynej substancji aktywnej pochodzącej z tej samej grupy chemicznej, co atrazyna, lecz mniej „agresywnej” dla środowiska. Stosowane przed wschodami, do fazy 3 liści kukurydzy i na chwasty we wczesnych fazach rozwojowych, z dobrym skutkiem zabezpieczają plantację przed konkurencją gatunków nawet tych późnowschodzących i są dobrze tolerowane przez większość odmian kukurydzy. Obecnie dobrych rezultatów ograniczania zachwaszczenia w tym terminie można spodziewać się po wprowadzeniu petoksamidu oraz jego mieszanin z terbutyloazyną czy sulkotrionem i rimsulfuronem. Po wycofywaniu z rynku dużej gamy produktów doglebowych z udziałem acetochloru mieszaniny te stanowią dla nich dobrą alternatywę.
Aktualnie około 70% zasiewów kukurydzy jest chronione przed chwastami po wschodach, ze względu na lepszą możliwość doboru herbicydu do stopnia zachwaszczenia zasiewów i składu gatunkowego zbiorowiska chwastów. Często brak opadów w tym okresie powoduje, że zwalczenie chwastów po wschodach kukurydzy jest dość ryzykowne i co prowadzi do znacznego opóźnienia wykonywania zabiegów nalistnych.
Najszersze możliwości zastosowania mają herbicydy z grupy sulfonylomocznikowych (foramsulfuron z jodosulfuronem metylosodowym, nikosulfuron, rimsulfuron), szybko rozkładające się w środowisku glebowym, bez negatywnego działania następczego. Użycie ich w nowoczesnych formulacjach bez efektu znoszenia, z różnego rodzaju wspomagaczami, czy aktywatorami oraz aplikowanie różnymi metodami pozwala znacznie poprawić skuteczność chwastobójczą. Ich wadą jest krótki okres działania oraz słaba skuteczność niszczenia komosy białej, zagrażającej w zachwaszczeniu wtórnym, a jednostronne stosowanie stwarza możliwość pojawienia się odporności niektórych gatunków na ich działanie. Możliwość użycia ich w dawkach dzielonych oraz łączenia z substancjami aktywnymi o różnym mechanizmie działania przynosi dobre rezultaty zarówno w skuteczniejszym zwalczaniu perzu właściwego, jak i dłuższym utrzymaniu plantacji bez konkurencji chwastów.
Dobre zwalczanie chwastów prosowatych i komosy białej oraz innych gatunków dwuliściennych takich jak bodziszka drobnego, gwiazdnicy polnej, jasnot, przetaczników, a nawet gatunków ciepłolubnych jak psianki czarnej czy szarłatu szorstkiego, można osiągnąć stosując herbicydy zawierające substancje czynne sulkotrion, mezotrion czy tembotrion dodatkowo zalecanych do zwalczania gatunków kapustowatych.
Na stanowiskach, gdzie pojawia się problem zachwaszczenia samosiewami rzepaku i rdestami, dobre działanie chwastobójcze wykazuje mieszanina tritosulfuronu z dikambą wzmocniona dodatkiem adiuwanta. Natomiast tam, gdzie licznie pojawia się przytulia czepna nawet w stadium 7-8 okółków, zaleca się stosować gotową mieszaninę 2,4-D z florasulamem, a jeżeli oprócz niej pojawią się gatunki prosowate można dołożyć jednego z sulfonylomoczników. Natomiast do eliminowania z dobrym rezultatem głównie siewek bądź części nadziemnych wielu uciążliwych gatunków dwuliściennych nadaje się bromoksynil w formie proszkowej i płynnej lub z dodatkiem terbutyloazyny dla zwiększenia spektrum zwalczanych gatunków chwastów (Tab. 1 i 2).
W celu ograniczenia występowania zachwaszczenia wtórnego głównie gatunkami późnowschodzącymi, zaleca się stosować herbicydy systemem dawek dzielonych. Natomiast, by zwiększyć spektrum zwalczanych chwastów można je wzajemnie mieszać lub łączyć z innymi substancjami aktywnymi. Przykładem takiego wykorzystania jest nikosulforon stosowany w mieszaninie z mezotrionem, jako kompletny powschodowy herbicyd Elumis 105 ED. Mimo, że pojedyncze substancje aktywne są od kilku lat stosowane samodzielnie, to dzięki ich odpowiedniemu doborowi w herbicyd wieloskładnikowy o formulacji powodującej wykonanie oprysku bez znoszenia i lepszemu pokryciu powierzchni liścia możliwe jest wydłużenie efektu chwastobójczego, aż do późnych faz rozwojowych kukurydzy.
Wydaje się, że w sytuacji ograniczonego wyboru środków chwastobójczych, sygnałów dochodzących od rolników o odporności komosy białej na terbutylazynę oraz braku nowych substancji chemicznych ten system, zapewniający eliminację chwastów w całym okresie wegetacji kukurydzy, jest najbardziej korzystny.
Tab. 1 . DOBÓR HERBICYDÓW DO PRZEDWSCHODOWEGO ZWALCZANIA CHWASTÓW
BEZPOŚREDNIO PO SIEWIE KUKURYDZY, DZIAŁANIE DOGLEBOWE |
||
HERBICYDYsubstancja czynna |
DAWKA
l, kg/ha |
ZWALCZANE GATUNKI CHWASTÓW |
Afalon dyspersyjny 450 S.C.linuron |
1,5-2,0 kg | większość chwastów dwuliściennych |
Boreal 58 WGflufenacet + izoksaflutol |
0,75 kg | |
Click 500 SC
terbutyloazyna |
1,5 l | |
Dual Gold 960 ECs-metolachlor |
1,5 l | chwasty prosowate i jednoliścienne jednoroczne |
Adengo 315 SCtienkarbazon + izoksaflutol |
0,33-0,44 l | chwasty prosowate i większość chwastów dwuliściennych jednorocznych |
Lumax 537,5 SE
terbutylazyna + mezotrion + s-metolachlor |
3,5-4,0 l | |
Successor 600SCpetoksamid |
2,0 l | |
Successor T 550 SEpetoksamid + terbutylazyna |
4,0 l | |
Stomp 400 SC pendimetalina |
3,0 – 4,0 l | |
Golden-Pendi 330 EC pendimetalina |
4,0 – 5,0 l | |
Wing P 462,5 EC dimetenamid-P + pendimetalina |
4,0 l | |
Camix 560 SE
mezotrion + S-metolachlor |
2,5 l | |
Successor T 550 SE +Titus 25 WG + Trend 90 ECpetoksamid, + terbutylazyna + rimsulfuron + adiuwant |
2,25 l + 30g
+ 0,1% |
perz właściwy, chwasty prosowate i większość chwastów dwuliściennych jednorocznych |
BEZPOŚREDNIO PO SIEWIE, NIE PÓŹNIEJ NIŻ TRZY DNI PRZED WSCHODAMI KUKURYDZY, DZIAŁANIE DOLISTNE |
||
Roundup Trans Energy 450 SLglifisat |
1,0-2,0 l |
wschodzące chwasty jednoliścienne i dwuliścienne jednoroczne i wieloletnie |
Roundup Strong 540 SLglifosat |
0,7- 2,7 l |
Tab. 2. DOBÓR HERBICYDÓW DO POWSCHODOWEGO ZWALCZANIA CHWASTÓW
PO WSCHODACH DO FAZY 3 LIŚCI KUKURYDZY NA WSCHODZĄCE CHWASTY, DZIAŁANIE DOGLEBOWE I DOLISTNE |
||||
HERBICYDYsubstancja czynna |
DAWKA
l, kg/ha |
ZWALCZANE GATUNKI CHWASTÓW |
||
Click 500 SC
terbutyloazyna |
1,5 l | większość chwastów dwuliściennych | ||
Lumax 537,5 SE
terbutylazyna + mezotrion +s-metolachlor |
3,5-4,0 l | chwasty prosowate i większość chwastów dwuliściennych jednorocznych | ||
Successor 600SCpetoksamid, |
2,0 l | |||
Successor T 550 SEpetoksamid + terbutylazyna |
4,0 l | |||
Shado 300 SC + Successor 600 SC sulkotrion + petoksamid |
1,0 + 1,5l | |||
Camix 560 SE
mezotrion + S-metolachlor |
2,5 l | |||
Successor T 550 SE + Titus 25 WG + Trend 90 EC petoksamid, + terbutylazyna + rimsulfuron + adiuwant |
2,25 l + 30g + 0,1% |
perz właściwy, chwasty prosowate i większość chwastów dwuliściennych jednorocznych | ||
W FAZIE 1-7 LIŚCI KUKURYDZY NA ROZWINIĘTE CHWASTYDZIAŁANIE NALISTNE |
||||
Laudis 44 ODtembotrion |
1,7-2,25 l | większość chwastów dwuliściennych | ||
Emblem 20 WPbromoksynil |
1,5-2,0 kg | |||
Emblem Pro 385 ECbromoksynil |
0,7 – 1,0 l | |||
Mocarz 75 WGtritosulfuron + dikamba |
0,2 kg | |||
Mocarz 75 WG + Olbras 88 ECtritosulfuron + dikamba + adiuwant |
0,2 kg + 1,0 l | |||
Mustang 306 SEflorasulam + 2,4-D |
0,6 l | |||
Zeagran 340 SE
bromoksynil + terbutylazyna |
0,7 – 1,0 l | |||
Chwastox Turbo 340 SLMCPA + dikamba |
1,75-2,0 l |
Tab. 2 cd. DOBÓR HERBICYDÓW DO POWSCHODOWEGO ZWALCZANIA CHWASTÓW
W FAZIE 1-7 LIŚCI KUKURYDZY NA ROZWINIĘTE CHWASTYDZIAŁANIE NALISTNE |
||
HERBICYDYsubstancja czynna |
DAWKA
l, kg/ha |
ZWALCZANE GATUNKI CHWASTÓW |
Titus 25 WG + Refine 75 WG /Harmony 75 WG/ + Trend 90 EC rimsulfuron + tifensulfuron metylowy + adiuwant |
50g + 10g + 0,1% |
chwasty prosowate i większość chwastów dwuliściennych jednorocznych |
Colombus 51 WG+ Trend 90 EC mezotrion +nikosulfuron + rimsulfuron |
0,33 kg + 0,1% |
|
Arigo 51 WG + Trend 90 EC mezotrion +nikosulfuron + rimsulfuron |
0,33 kg + 0,1% |
|
Stellar 210 SL + Olbras 88 EC dikamba + topramezon |
1,0 – 1,5 l + 1,0 l |
|
Nikosh 040 SC
nikosulfuron |
1,0-1,5 l | |
Nicogan 040 SC
nikosulfuron |
||
Callisto 100 SCmezotrion |
1,0-1,5 l | |
Shado 300 SC
sulkotrion |
1,5l | |
Sulcorn 300 SC
sulkotrion |
||
Shado 300 SC + Innovate 240 SC sulkotrion + nikosulfuron |
1 + 0,2 l. | |
Milagro Extra 6 OD
nikosulfuron |
0,5-0,75 l/ha | |
Milagro Extra 6 OD
nikosulfuron |
0,75 l | |
Accent 75 WG + Trend 90 ECnikosulfuron |
60-80g+0,1% | |
Innovate 240 SC
nikosulfuron |
0,2-0,25l | |
Innovate 240 SC + Atpolan 80 EC nikosulfuron + adiuwant |
0,2-0,25l + 1,5l | |
Innovate 240 SC + Shado 300 SC nikosulfuron + sulkotrion |
0,2 + 1,0 l | |
Elumis 105 EDmezotrion + nikosulfuron |
1,0-1,5 l | |
Mustang 306 SE+ Titus 25 WG + Trend 90 ECflorasulam + 2,4-D + rimsulfuron + adiuwant |
0,6 + 30-60g + 0,1% |
Tab. 2. cd. DOBÓR HERBICYDÓW DO POWSCHODOWEGO ZWALCZANIA CHWASTÓW
HERBICYDY STOSOWANE W FAZIE 4-6 LIŚCI KUKURYDZY NA ROZWINIĘTE CHWASTY I PERZ W WYSOKOŚCI 15 – 20 CM, DZIAŁANIE NALISTNE |
||
HERBICYDYsubstancja czynna |
DAWKA
l, kg/ha |
DZIAŁANIE |
Mustang 306 SE + Maister 310 WG + Actirob 842 ECflorasulam + 2,4-D + foramsulfuron+ jodosulfuron metylosodowy+ adiuwant |
0,6 + 100-150g + 1,5l | perz właściwy, chwasty prosowate i większość chwastów dwuliściennych jednorocznych |
Hector 53,6 WG + Trend 90 EC
nikosulfuron + rimsulfuron + adiuwant |
70-90g + 0,1% |
|
Hector Max 66,5 WG + Trend 90EC nikosulfuron + rimsulfuron+ dikamba + adiuwant |
330-340g | |
Titus 25 WG + Trend 90 ECrimsulfuron + adiuwant |
50-60g + 0,1% |
|
Maister Power 42,5 OD foramsulfuron + jodosulfuron metylosodowy + tienkarbazon metylu | 1,25 – 1,5 l | |
Emblem Pro 385 EC+ Titus 25 WGbromoksynil + rimsulfuron |
1,0 l + 60g | |
HERBICYDY STOSOWANE METODĄ DAWEK DZIELONYCH I zabieg – po wschodach chwastów II zabieg – 10 14 dni po pierwszym zabiegu |
||
HERBICYDYsubstancja czynna |
DAWKA
l, kg/ha |
ZWALCZANE GATUNKI CHWASTÓW |
Milagro Extra 6 ODnikosulfuron |
0,5-0,75 l |
chwasty prosowate i większość chwastów dwuliściennych jednorocznych, późnowschodzących i pojawiających się w zachwaszczeniu wtórnym |
Accent 75 WG + Trend 90 ECnikosulfuron |
60-80g + 0,1% | |
Maister 310 WG + Mero 842 ECforamsulfuron + jodosulfuron metylosodowy + adiuwant |
0,1-0,15 kg + 2,0 l | |
Maister 31ODforamsulfuron + jodosulfuron metylosodowy |
1,5 l |
Źródło:http:/bip.minrol.gov.pl/
Wspaniałe pomysły kosztuja grosze. Bezcenni są ludzie, którzy je urzeczywistniają. Twój blog jest tego wspaniałym przykładem…