Przedwschodowa i powschodowa ochrona kukurydzy przed zachwaszczeniem
Przedwschodowa i powschodowa ochrona kukurydzy przed zachwaszczeniem
dr Hanna Gołębiowska
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy
Zakład Herbologii i Technik Uprawy Roli we Wrocławiu
O konieczności użycia herbicydów w największym stopniu decyduje nasilenie występowania chwastów w łanie oraz ich siła konkurencji. Na tej podstawie możliwe jest podjęcie właściwego wyboru dawki środka chwastobójczego i użycia go we właściwym terminie.
Na wzrost zachwaszczenia duży wpływ ma przebieg wiosennych warunków pogodowych, długotrwałe ochłodzenie i przymrozki. Taki przebieg pogody znacznie opóźnia wschody kukurydzy, a rzadko szkodzi chwastom, które w tym czasie mogą już osiągać wysokie stadia rozwojowe. Ponieważ kukurydza należy do roślin rolniczych, które nie tolerują zachwaszczenia, o powodzeniu uprawy decyduje całkowite ich usunięcie, najpóźniej do fazy 6-8 liści. Spośród około 60 gatunków chwastów towarzyszących uprawie kukurydzy najliczniej w łanie występują: chwastnica jednostronna i komosa biała oraz w mniejszym nasileniu rumianowate, bratek polny czy przetaczniki, duże zagrożenie stanowią również rdesty. W tej sytuacji eliminacja chwastów powinna rozpocząć się już po siewie.
Zakaz stosowania atrazyny w znacznym stopniu ograniczył możliwość wykonywania zabiegów bezpośrednio po siewie. Po jej wycofaniu na liście środków dopuszczonych do użycia najliczniejszą grupę stanowiły preparaty należące do grupy regulatorów wzrostu skuteczne w niszczeniu komosy białej i wielu chwastów dwuliściennych, zawierające jako substancje czynne 2,4-D, MCPA, dikambę. Z tego powodu rzadziej stosowane są samodzielnie, a często dodawane są do innych herbicydów w celu poszerzenia spektrum zwalczanych gatunków chwastów. Oprócz wyżej wymienionych środków liczną grupę stanowią mieszaniny z dodatkiem terbutylazyny, jedynej substancji aktywnej pochodzącej z tej samej grupy chemicznej co atrazyna, lecz mniej „agresywnej” dla środowiska. Stosowane przed wschodami, do fazy 3 liści kukurydzy i na chwasty we wczesnych fazach rozwojowych, z dobrym skutkiem zabezpieczają plantację przed konkurencją gatunków, nawet tych późno wschodzących, i są dobrze tolerowane przez większość odmian kukurydzy. Obecnie dobrych rezultatów ograniczania zachwaszczenia w tym terminie można spodziewać się po wprowadzeniu petoksamidu oraz jego mieszanin z terbutyloazyną czy sulkotrionem i rimsulfuronem. Po wycofywaniu z rynku dużej gamy produktów doglebowych z udziałem acetochloru mieszaniny te stanowią dla nich dobrą alternatywę.
Aktualnie około 70% zasiewów kukurydzy jest chronione przed chwastami po wschodach, ze względu na lepszą możliwość doboru herbicydu do stopnia zachwaszczenia zasiewów i składu gatunkowego zbiorowiska chwastów. Często brak opadów w tym okresie powoduje, że zwalczenie chwastów po wschodach kukurydzy jest dość ryzykowne i prowadzi to do znacznego opóźnienia wykonywania zabiegów nalistnych.
Najszersze możliwości zastosowania mają herbicydy z grupy sulfonylomocznikowych (foramsulfuron z jodosulfuronem metylosodowym, nikosulfuron, rimsulfuron), szybko rozkładające się w środowisku glebowym, bez negatywnego działania następczego. Użycie ich w nowoczesnych formulacjach bez efektu znoszenia, z różnego rodzaju wspomagaczami czy aktywatorami oraz aplikowanie różnymi metodami, pozwala znacznie poprawić skuteczność chwastobójczą. Ich wadą jest krótki okres działania oraz słaba skuteczność niszczenia komosy białej, zagrażającej w zachwaszczeniu wtórnym, a jednostronne stosowanie stwarza możliwość pojawienia się odporności niektórych gatunków na ich działanie. Możliwość użycia ich w dawkach dzielonych oraz łączenia z substancjami aktywnymi o różnym mechanizmie działania przynosi dobre rezultaty zarówno w skuteczniejszym zwalczaniu perzu właściwego, jak i dłuższym utrzymaniu plantacji bez konkurencji chwastów.
Dobre zwalczanie chwastów prosowatych i komosy białej oraz innych gatunków dwuliściennych, takich jak: bodziszek drobny, gwiazdnica polna, jasnoty, przetaczniki, a nawet gatunków ciepłolubnych: psianka czarnej czy szarłat szorstki – można osiągnąć stosując herbicydy zawierające substancje czynne: sulkotrion, mezotrion czy tembotrion, dodatkowo zalecanych do zwalczania gatunków kapustowatych.
Na stanowiskach, gdzie pojawia się problem zachwaszczenia samosiewami rzepaku i rdestami, dobre działanie chwastobójcze wykazuje mieszanina tritosulfuronu z dikambą wzmocniona dodatkiem adiuwanta. Natomiast tam, gdzie licznie pojawia się przytulia czepna, nawet w stadium 7-8 okółków, zaleca się stosować gotową mieszaninę 2,4-D z florasulamem, a jeżeli oprócz niej pojawią się gatunki prosowate, można dołożyć jeden z sulfonylomoczników. Natomiast do eliminowania głównie siewek bądź części nadziemnych wielu uciążliwych gatunków dwuliściennych nadaje się bromoksynil w formie proszkowej i płynnej lub z dodatkiem terbutyloazyny dla zwiększenia spektrum zwalczanych gatunków chwastów (tab. 1 i 2).
W celu ograniczenia występowania zachwaszczenia wtórnego głównie gatunkami późnowschodzącymi, zaleca się stosować herbicydy systemem dawek dzielonych. Natomiast by zwiększyć spektrum zwalczanych chwastów, można je wzajemnie mieszać lub łączyć z innymi substancjami aktywnymi. Przykładem takiego wykorzystania jest nikosulforon stosowany w mieszaninie z mezotrionem, jako kompletny powschodowy herbicyd Elumis 105 ED.
Wydaje się, że w sytuacji ograniczonego wyboru środków chwastobójczych, sygnałów dochodzących od rolników o odporności komosy białej na terbutylazynę oraz braku nowych substancji chemicznych ten system, zapewniający eliminację chwastów w całym okresie wegetacji kukurydzy, jest najbardziej korzystny.
Tabela 1. Dobór herbicydów do przedwschodowego zwalczania chwastów.
Bezpośrednio po siewie kukurydzy, działanie doglebowe |
||
HerbicydySubstancja czynna |
Dawka
l, kg/ha |
Zwalczane gatunki chwastów
|
Afalon dyspersyjny 450 S.C.Linuron |
1,5-2,0 kg | większość chwastów dwuliściennych |
Boreal 58 WG Flufenacet + izoksaflutol |
0,75 kg
|
|
Click 500 SC
terbutyloazyna |
1,5 l | |
Dual Gold 960 EC s-metolachlor |
1,5 l | chwasty prosowate i jednoliścienne jednoroczne |
Adengo 315 SC tienkarbazon + izoksaflutol |
0,33-0,44 l | chwasty prosowate i większość chwastów dwuliściennych jednorocznych |
Lumax 537,5 SE
terbutylazyna + mezotrion + s-metolachlor |
3,5-4,0 l | |
Successor 600SC petoksamid |
2,0 l | |
Successor T 550 SE petoksamid + terbutylazyna |
4,0 l | |
Stomp 400 SC
pendimetalina |
3,0-4,0 l | |
Golden-Pendi 330 EC
pendimetalina |
4,0- 5,0 l | |
Wing P 462,5 EC
dimetenamid-P + pendimetalina |
4,0 l | |
Camix 560 SE
Mezotrion + S-metolachlor |
2,5 l | |
Successor T 550 SE + Titus 25 WG + Trend 90 EC petoksamid, + terbutylazyna + rimsulfuron + adiuwant |
2,25 l + 30 g
+ 0,1% |
perz właściwy, chwasty prosowate i większość chwastów dwuliściennych jednorocznych |
Bezpośrednio po siewie, nie później niż trzy dni przed wschodami kukurydzy, działanie dolistne |
||
Roundup Trans Energy 450 SL Glifisat |
1,0-2,0 l | wschodzące chwasty jednoliścienne i dwuliścienne jednoroczne i wieloletnie |
Roundup Strong 540 SL Glifosat |
0,7- 2,7 l |
Tabela 2. Dobór herbicydów do powschodowego zwalczania chwastów.
Po wschodach do fazy 3 liści kukurydzy na wschodzące chwasty, działanie doglebowe i dolistne |
|||
HerbicydySubstancja czynna |
Dawka
l, kg/ha |
Zwalczane gatunki chwastów |
|
Click 500 SC
terbutyloazyna |
1,5 l | większość chwastów dwuliściennych | |
Lumax 537,5 SE
terbutylazyna + mezotrion +s-metolachlor |
3,5-4,0 l | chwasty prosowate i większość chwastów dwuliściennych jednorocznych | |
Successor 600SC petoksamid, |
2,0 l | ||
Successor T 550 SE petoksamid + terbutylazyna |
4,0 l | ||
Shado 300 SC + Successor 600 SC
Sulkotrion + petoksamid |
1,0 + 1,5l | ||
Camix 560 SE
Mezotrion + S-metolachlor |
2,5 l | ||
Successor T 550 SE + Titus 25 WG
+ Trend 90 EC petoksamid, + terbutylazyna + rimsulfuron + adiuwant |
2,25 l + 30g + 0,1% | perz właściwy, chwasty prosowate i większość chwastów dwuliściennych jednorocznych | |
W fazie 1-7 liści kukurydzy na rozwinięte chwasty
Działanie nalistne |
|||
Laudis 44 ODtembotrion |
1,7-2,25 l | większość chwastów dwuliściennych | |
Emblem 20 WPbromoksynil |
1,5-2,0 kg | ||
Emblem Pro 385 ECbromoksynil |
0,7- 1,0 l | ||
Mocarz 75 WGtritosulfuron + dikamba |
0,2 kg | ||
Mocarz 75 WG + Olbras 88 ECtritosulfuron + dikamba + adiuwant |
0,2 kg + 1,0 l | ||
Mustang 306 SEFlorasulam + 2,4-D |
0,6 l | ||
Zeagran 340 SE
bromoksynil + terbutylazyna |
0,7-1,0 l | ||
Chwastox Turbo 340 SLMCPA + dikamba |
1,75-2,0 l |
Tab. 2 cd. DOBÓR HERBICYDÓW DO POWSCHODOWEGO ZWALCZANIA CHWASTÓW
W FAZIE 1-7 LIŚCI KUKURYDZY NA ROZWINIĘTE CHWASTY
DZIAŁANIE NALISTNE |
||
HERBICYDYSubstancja czynna |
DAWKA
l, kg/ha |
ZWALCZANE GATUNKI CHWASTÓW |
Titus 25 WG + Refine 75 WG /Harmony 75 WG/ + Trend 90 EC
rimsulfuron + tifensulfuron metylowy + adiuwant |
50g + 10g + 0,1% | chwasty prosowate i większość chwastów dwuliściennych jednorocznych |
Colombus 51 WG+ Trend 90 EC
Mezotrion +nikosulfuron + rimsulfuron |
0,33 kg + 0,1% | |
Arigo 51 WG + Trend 90 EC
Mezotrion +nikosulfuron + rimsulfuron |
0,33 kg + 0,1% | |
Stellar 210 SL + Olbras 88 EC
dikamba + topramezon |
1,0 – 1,5 l + 1,0 l | |
Nikosh 040 SC
nikosulfuron |
1,0-1,5 l | |
Nicogan 040 SC
nikosulfuron |
||
Callisto 100 SCmezotrion |
1,0-1,5 l | |
Shado 300 SC
sulkotrion |
1,5l | |
Sulcorn 300 SC
sulkotrion |
||
Shado 300 SC + Innovate 240 SC
sulkotrion + nikosulfuron |
1 + 0,2 l. | |
Milagro Extra 6 OD
nikosulfuron |
0,5-0,75 l/ha | |
Milagro Extra 6 OD
nikosulfuron |
0,75 l | |
Accent 75 WG + Trend 90 ECnikosulfuron |
60-80g+0,1% | |
Innovate 240 SC
nikosulfuron |
0,2-0,25l | |
Innovate 240 SC + Atpolan 80 EC
nikosulfuron + adiuwant |
0,2-0,25l + 1,5l | |
Innovate 240 SC + Shado 300 SC
nikosulfuron + sulkotrion |
0,2 + 1,0 l | |
Elumis 105 EDmezotrion + nikosulfuron |
1,0-1,5 l | |
Mustang 306 SE+ Titus 25 WG + Trend 90 ECflorasulam + 2,4-D + rimsulfuron + adiuwant |
0,6 + 30-60g + 0,1% |
Tab. 2. cd. DOBÓR HERBICYDÓW DO POWSCHODOWEGO ZWALCZANIA CHWASTÓW
HERBICYDY STOSOWANE W FAZIE 4-6 LIŚCI KUKURYDZY NA ROZWINIĘTE CHWASTY I PERZ W WYSOKOŚCI 15 – 20 CM, DZIAŁANIE NALISTNE | ||
HERBICYDYsubstancja czynna |
DAWKA
l, kg/ha |
DZIAŁANIE |
Mustang 306 SE + Maister 310 WG + Actirob 842 ECflorasulam + 2,4-D + foramsulfuron+ jodosulfuron metylosodowy+ adiuwant |
0,6 + 100-150g + 1,5l
|
perz właściwy, chwasty prosowate i większość chwastów dwuliściennych jednorocznych |
Hector 53,6 WG + Trend 90 EC
nikosulfuron + rimsulfuron + adiuwant |
70-90g + 0,1% | |
Hector Max 66,5 WG + Trend 90EC
nikosulfuron + rimsulfuron+ dikamba + adiuwant |
330-340g | |
Titus 25 WG + Trend 90 ECrimsulfuron + adiuwant |
50-60g +
0,1% |
|
Maister Power 42,5 OD foramsulfuron + jodosulfuron metylosodowy + tienkarbazon metylu | 1,25 – 1,5 l | |
Emblem Pro 385 EC+ Titus 25 WGbromoksynil + rimsulfuron |
1,0 l + 60g | |
HERBICYDY STOSOWANE METODĄ DAWEK DZIELONYCH
I zabieg – po wschodach chwastów II zabieg – 10 14 dni po pierwszym zabiegu |
||
HERBICYDYsubstancja czynna |
DAWKA
l, kg/ha |
ZWALCZANE GATUNKI CHWASTÓW |
Milagro Extra 6 ODnikosulfuron |
0,5-0,75 l | chwasty prosowate i większość chwastów dwuliściennych jednorocznych, późnowschodzących i pojawiających się w zachwaszczeniu wtórnym |
Accent 75 WG + Trend 90 ECnikosulfuron |
60-80g + 0,1% | |
Maister 310 WG + Mero 842 ECforamsulfuron + jodosulfuron metylosodowy + adiuwant |
0,1-0,15 kg + 2,0 l | |
Maister 31ODforamsulfuron + jodosulfuron metylosodowy |
1,5 l
|
Źródło:http:/bip.minrol.gov.pl/
Gwiazdor to czlowiek, ktory latami pracuje jak opetany, by zyskac popularnosc, a potem zaklada polaryzacyjne okulary, zeby go nie rozpoznano… :-).