Zwalczanie chwastów na nieużytkach

 

Marek Badowski

IUN-PIB Wrocław

m.badowski@iung.wroclaw.pl

Ograniczanie rozwoju niepożądanej roślinności na terenach nieużytkowanych rolniczo.

Nieużytki to tereny pozostawione bez uprawy, lub zaniedbane zarastające spontanicznie roślinnością oraz wszelkiego rodzaju place magazynowe, tereny przemysłowe, pobocza dróg, rowy, tereny komunalne, torowiska kolejowe i tramwajowe itp. zaliczymy tu również grunty czasowo wyłączone z rolniczego użytkowania tzw. odłogi. Tereny wyłączone z rolniczego wykorzystania mają swoją określoną specyfikę, charakteryzują się spontaniczną sukcesją roślinności bez udziału człowieka. Tereny te zarastają zwykle niepożądaną roślinnością złożoną w mniejszej ilości z chwastów segetalnych oraz w dużej ilości z gatunków roślin ruderalnych, które w wyniku naturalnej sukcesji potrafią całkowicie opanować nieużytki.

Chwasty jednoroczne jare i ozime

po wykształceniu nasion zamierają, zwykle posiadają płytki system korzeniowy. Natomiast gatunki wieloletnie określane często jako trwałe kilka lat kwitną i owocują wydając za każdym razem nasiona, charakteryzują się wytwarzaniem organów służących roślinom do rozmnażania wegetatywnego jak i przezimowania oraz gromadzenia substancji pokarmowych, którymi są w zależności od budowy podziemne lub nadziemnie rozłogi, kłącza lub korzenie.

Rozłogi nadziemne wykształcają np. bluszczyk kurdybanek (Glechoma hederacea), jaskier rozłogowy (Ranunculus repens). Do gatunków szczególnie uciążliwych rozwijających rozłogi podziemne należą: perz właściwy (Agropyron repens), krwawnik pospolity (Achillea millefolium), nawłoć kanadyjska (Solidago canadensis), pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica), podbiał pospolity (Tussilago farfara), skrzyp polny (Equisetum arvense), wytwarzają one długie, cienkie rozłogi posiadające pączki przybyszowe, z których wyrastają pędy nadziemne lub odgałęzienia rozłogów. Z kawałka rozłogu z pączkiem przybyszowym może wyrosnąć nowa roślina. Inny system przetrwania wykształciły trudne do zwalczenia gatunki jak: ostrożeń polny (Cirsium arvense), mniszek pospolity (Taraxacum officinalis), mlecz polny (Sonchus arvensis), szczaw polny, łąkowy i tępolistny (Rumex acetosa, Rumex acetosella i Rumex obtusifolius), bniec biały (Melandrium album), rzepicha leśna (Rorippa silvestris), powój polny (Convolvulus arvensis), lnica pospolita (Linaria vulgaris), świerzbnica polna (Knautia arvensis), które rozmnażają się wegetatywnie za pomocą pączków występujących na korzeniach. Bardzo głęboki system korzeniowym, może być silnie rozbudowany i złożony z kilku pięter jak w przypadku ostrożnia polnego, czy skrzypu polnego. Niektóre trwałe gatunki jak np.: wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare), bylica pospolita (Artemisia vulgaris) charakteryzują się głównie rozmnażaniem generatywnym poprzez wytwarzanie wielkiej ilości nasion.

W Zakładzie Ekologii i Zwalczania Chwastów IUNG we Wrocławiu od wielu lat prowadzone są badania mające na celu opracowanie metod skutecznego ograniczania rozwoju i zarastania niepożądanymi chwastami terenów nieużytków i odłogów. Z doświadczeń tych wynika, że na odłogach dwu- trzyletnim w zbiorowiskach chwastów dominują gatunki roczne i zimujące z dużym udziałem roślin jednoliściennych. Natomiast już w trzecim roku i dalszych, taksony roczne stopniowo ustępują miejsca chwastom wieloletnim z wyraźną dominacją perzu właściwego, krwawnika pospolitego, bylicy pospolitej, nawłoci kanadyjskiej, wrotycza pospolitego itp. Chwasty te trudno wyeliminować metodami mechanicznymi, jednak można je z powodzeniem zwalczać za pomocą niektórych herbicydów. Jak dotąd w praktyce brakuje szerszych opracowań dotyczących możliwości ograniczania rozwoju uciążliwych gatunków chwastów na odłogach i nieużytkach. Badania prowadzone w IUNG-PIB we Wrocławiu przyczyniły się do opracowania zaleceń znajdujących się w instrukcjach stosowania środków przeznaczonych do zwalczania chwastów na nieużytkach i odłogach.

Na terenach torów kolejowych panują warunki szczególnie niesprzyjające do rozwoju roślinności, jednak i tu występuje wiele gatunków chwastów wśród których często spotykamy taksony zaliczane do roślin trwałych takie jak: jeżyna popielica (Rubus caesius), pięciornik rozłogowy (Potentilla reptans), kuklik pospolity (Geum urbanum), rzepik pospolity (Agrimonia eupatoria), ślaz zaniedbany (Malva neglecta). Również i na tych terenach prowadzono w IUNG-PIB we Wrocławiu badania skuteczności ograniczania występowania teg zachwaszczenia jedyną skuteczną metodą jaką jest obecnie stosowanie herbicydów.

Do niszczenia zbędnej roślinności na terenach nieużytkowanych rolniczo zalecanych jest wiele herbicydów,

posiadających tę samą aktywną substancję, którą jest glifosat. Środek ten został opracowany i opatentowany w USA przez amerykańską firmę Monsanto w 1970 r. W 1973 roku na rynku amerykańskim pojawił się herbicyd Roundup zawierający w swoim składzie glifosat i od tej pory jest on najbardziej rozpowszechnionym, bardzo skutecznym, środkiem chwastobójczym na świecie. Dzięki zaawansowanej technologii wypracowywanej przez wiele lat przez firmę Monsanto Roundup jest środkiem skutecznym i łatwym w użyciu umożliwiającym zwalczanie wielu gatunków chwastów w uprawach rolniczych i na nieużytkach, oczywiście jeżeli będzie stosowany zgodnie z instrukcjami zawartymi w etykiecie preparatu. Roundup działa systemicznie, środek jest szybko wchłaniany przez liście i transportowany w roślinie do stożków wzrostu, szczególnie istotny jest tu kierunek przemieszczania herbicydu w dół do korzeni i rozłogów roślin umożliwiający (w zależności od zastosowanej dawki) zniszczenie wieloletnich chwastów rozwijających nadziemne i podziemne rozłogi oraz kłącza, takich jak: perz właściwy, krwawnik pospolity, nawłoć kanadyjska, ostrożeń polny, mniszek lekarski, powój polny i wielu innych. Pierwsze objawy działania preparatu widoczne są po upływie ok. 7-10 dni po aplikacji w postaci żółknięcia końcówek liści, które zaczynają brązowieć i obumierać. Jednakże w przypadku większych i odporniejszych chwastów oraz w zależności od pory roku, proces zamierania roślin może przedłużyć się do 4 tygodni. Zaleca się pozostawienie chwastów poddanych działaniu preparatu na okres ok. 7 dni bez uprawy mechanicznej, aby umożliwić składnikom aktywnym środka przedostanie się do korzeni chwastów.

Większość chwastów jednoliściennych i dwuliściennych możemy zwalczać wykorzystując do tego celu środki zawierające w swoim składzie substancję czynną glifosat, które zostały zarejestrowane do stosowania na terenach nieużytkowanych rolniczo. Podano je w tabeli 1. Ponieważ w USA patent chroniący produkcję glifosatu wygasł w 2000 roku w wielu krajach pojawiły się liczne generyki herbicydu Roundup, a szczególnie aktywni w produkcji tańszego glifosatu są Chińczycy.

W etykietach-instrukcjach stosowania herbicydów zawierających glifosat w ilości 360 g/l podano w wielu przypadkach różne wykazy wrażliwości chwastów w zależności od dawki preparatu. Dla ujednolicenia można przyjąć następujące zakresy wrażliwości chwastów, kiedy herbicyd stosowany jest

w dawce 2-3 l/ha wrażliwa jest większość chwastów jednorocznych jarych i zimujących jak np.: chwastnica jednostronna, gwiazdnica pospolita, łoboda rozłożysta, mak polny, miotła zbożowa, owies głuchy, przetacznik bluszczykowy, przetacznik perski, przytulia czepna, samosiewy zbóż, szarłat szorstki, wiechlina roczna, wyczyniec polny, włośnica sina, włośnica zielona, żółtlica drobnokwiatowa życica trwała, życica wielkokwiatowa i inne.

w dawce 3-5 l/ha wrażliwe są np.: bodziszek drobny, fiołek polny, gorczyca polna, jasnota purpurowa, jasnota różowa, komosa biała, kostrzewa owcza, kupkówka pospolita, mietlica rozłogowa, mlecz zwyczajny, palusznik krwawy, perz właściwy, przymiotno kanadyjskie, psianka czarna, rdest powojowy, rdest plamisty, rumian polny, rzodkiew świrzepa, starzec zwyczajny, stokłosa żytnia, tasznik pospolity, wyka wąskolistna.

w dawce 5-8 l/ha wrażliwe są np.: barszcz zwyczajny, babka lancetowata, bylica pospolita, łopian mniejszy, jaskier rozłogowy, kostrzewa czerwona, krwawnik pospolity, marchew zwyczajna, mlecz polny, mniszek pospolity, ostrożeń polny, podbiał pospolity, pokrzywa zwyczajna, pokrzywa żegawka, powój polny, rdest ptasi, rdest ziemnowodny, szczaw polny, żywokost lekarski.

W przypadku występowania takich gatunków chwastów jak np.: jeżyna, malina właściwa, sit rozpierzchły, śmiałek pogięty, trzcinnik pospolity, turzyce, wierzbownica gruczołowata, w celu ich zwalczenia należy zastosować herbicyd w dawce 7-8 l/ha.

W każdym przypadku decyzję o przeprowadzeniu chemicznego zwalczania chwastów należy podejmować w zależności od rodzaju i nasilenia zachwaszczenia występującego na terenach nieużtkowanych rolniczo.

Poza herbicydami zawierającymi glifosat do zwalczania chwastów na nieużytkach zarejestrowany został w ubiegłym roku nowy środek produkowany przez belgijską firmę ISK Biosciences Europe N.V. o nazwie Chikara 25 WG zawierający w swoim składzie jako substancję aktywną flazasulfuron w ilości 25%. Chikara 25 WG jest nieselektywnym herbicydem o działaniu systemicznym, który pobierany jest zarówno poprzez korzenie jak i liście roślin a następnie transportowany do tkanek merystematycznych roślin, gdzie działa jako inhibitor ALS dlatego powinien być stosowany w okresie intensywnego wzrostu chwastów. Preparat najlepiej działa na chwasty do 25 cm wysokości, a zastosowany na wyrośnięte chwasty ma mniejszą skuteczność. Objawy działania środka widoczne są po upływie 1-3 tygodni po aplikacji, w tym czasie rośliny tracą turgor i zamierają. W zalecanej dawce działa długo tj. do 90-120 dni. Preparat w zalecanej dawce 0,2 kg/ha skutecznie zwalcza takie gatunki jak: bodziszek drobny, bratek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, niezapominajka polna, szczaw zwyczajny, wierzbownica górska, wrotycz pospolity. Średnio wrażliwe są krwawnik pospolity, mniszek pospolity, ostrożeń polny, pięciornik gęsi, pokrzywa zwyczajna i wyczyniec łąkowy, a średnio odporne nawłoć kanadyjska, przytulia pospolita i rdest plamisty. Preparat nie zwalcza bylicy pospolitej, maliny-jeżyny, perzu właściwego, skrzypu polnego i wiechliny łąkowej. Dużo wyższą skuteczność niszczenia wielu chwastów łącznie z gatunkami jednoliściennymi wykazuje mieszanina Chikara 25 WG + Roundup 360 SL w ilości 0,2 kg/ha + 3 l/ha.

Tabela 1. Dobór herbicydów zalecanych na odłogach i terenach nieużytkowanych rolniczo do ograniczania niepożądanej roślinności

Preparat

Dawka l/ha

Miejsce stosowania
Agrofarm Glyfosat 360 SL 4 l2% (0,2 l w 10 l wody nieużytkiplace magazynowe
Agrofosat 360 SL stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody tereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)

Agro Glyphosat 360 SL

stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody tereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)

Avans Premium 360 SL

3-5 l2-8 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody odłogitereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)

Cleaner 360 SL

3-5 l

3-5 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody

5 l

odłogitereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)tory kolejowe
Dominator 360 SL 4-5 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody tereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)

Figaro 360 SL

3-5 l3-5 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody5 l odłogitereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)tory kolejowe

Gallup 360 SL

4-5 l

odłogi

GL 360 SL

4-5 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody tereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)
Glifocyd 360 SL 4 l + siarczan amonu 5 kg, lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody tereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)

Glofosat Classic 360 SL

3-5 l

3-5 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody

5 l

odłogitereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)tory kolejowe
Glifostar 360 SL 4-5 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody tereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)

Glyfos 360 SL

4-5 l4-5 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody5-8 l odłogitereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)tory kolejowe

Golden Glyphosat 360 SL

2-8 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody tereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)
Huragan 360 SL 2-8 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody tereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)

Huragan Extra 360 SL

4-5 l

odłogi

Katamaran 360 SL

3-5 l3-5 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody5 l odłogitereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)tory kolejowe

Kosmik 360 SL

4-5 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody tereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)
Marker 360 SL 3-5 l3-5 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody5 l odłogitereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)tory kolejowe
Rofosat 360 SL

4-5 l

odłogi

Roundup TransEnergy 450 SL

3-5 l

3-4 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 1,6% (0,16 l środka w 10 l wody

odłogitereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)

Roundup 360 SL

3-5 l

3-5 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody

5 l

odłogitereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)tory kolejowe
Roundup H Hobby Szybko Działający AL aerozol na terenie ogródków i wokół domów ogrodzeń, płotów, ścieżki itp. do niszczenia zbędnej roślinności.

Roundup 170 SL

100 ml środka na 100 m2 w 2,5 l wody do 150 ml środka na 100 m2 w 2,5 l wody na terenie ogródków i wokół domów ogrodzeń, płotów, ścieżki itp. do niszczenia zbędnej roślinności wokół grobów, na cmentarzach

Roundup Ultra 360 SL

4 l

4 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody

odłogitereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)
Torinka 360 SL 3-5 l3-5 l lub stosując opryskiwacz plecakowy stężenie 2% (0,2 l środka w 10 l wody5 l odłogitereny nieużytkowane rolniczo (magazynowe place, tereny przemysłowe, pobocza dróg, tereny komunalne, torowiska tramwajowe)tory kolejowe

 

Advertisement
4 replies
  1. KSA
    KSA says:

    It’s not myy first time tо visit tһis web site,
    i am visiting tһiѕ website dailly and get pleasant
    іnformation from һere all thhe time.

    Odpowiedz

Leave a Reply

Want to join the discussion?
Feel free to contribute!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.