Ziemniaki nie lubią konkurencji chwastów

Ziemniak jest jedną z bardziej wrażliwych na agrofagi roślin uprawnych, przez to wymaga odpowiednio dobranej ochrony. Ze względu na powolny wzrost w początkowym okresie wegetacji i system uprawy w szerokiej rozstawie rzędów, ziemniak jest szczególnie narażony na konkurencyjne oddziaływanie chwastów już od chwili posadzenia aż do momentu dojrzewania jagód.
Czas od posadzenia bulw do wschodów młodych roślin ziemniaka może wynosić od 21 dni do nawet 60 dni. Oczywiście ten przedział czasowy jest uzależniony od czynnika odmianowego, warunków wilgotnościowo-termicznych jakie panują na danej plantacji oraz samej agrotechniki (sadzenie bulw już podkiełkowanych, okresowe nawadnianie plantacji). Czas ten bardzo intensywnie potrafią wykorzystać różne gatunki chwastów. Teoretycznie na plantacji ziemniaka może występować od kilku do nawet kilkudziesięciu gatunków chwastów, jednak w praktyce spotyka się ich „zaledwie” kilka. Największe zagrożenie ze strony chwastów występuje na początku wegetacji (tzw. zachwaszczenie pierwotne) oraz pod koniec wegetacji (tzw. zachwaszczenie wtórne).
Szkodliwość chwastów w okresie posadzenia bulw ziemniaka, aż do momentu zwarcia międzyrzędzi, polega w głównej mierze na konkurencyjnym oddziaływaniu (intensywne pobieranie makro składników, głównie azotu), co w konsekwencji może prowadzić do obniżenia plonu bulw o 20-40% oraz do pogorszenia ich jakości handlowej (więcej bulw drobnych w plonie ogólnym).
Natomiast szkodliwość chwastów w ostatnim okresie, czyli pod koniec wegetacji ziemniaków, polega głównie na utrudnieniach podczas mechanicznego zbioru bulw. Bardzo często dochodzi wtedy do zapychania się części roboczych kombajnu, a ponadto może dochodzić do uszkodzeń samych bulw, co w konsekwencji powoduje problemy podczas ich dalszego przechowywania. Jest jeszcze jeden istotny aspekt wynikający z zachwaszczenia wtórnego, a mianowicie intensywna biomasa różnych gatunków chwastów, stwarza bardzo dobre warunki do rozwoju niektórych grzybów chorobotwórczych (np. fitoftoroza powodująca zarazę ziemniaka) czy wirusów przenoszonych przez mszyce (np. smugowatości czy liściozwoju ziemniaka), które to stanowią istotne zagrożenie podczas dalszego przechowywania bulw.
Ze względu na obowiązywanie przepisów dotyczących, integrowanej produkcji oraz ochrony roślin, plantatorzy powinni stosować głównie metodę mechaniczno-chemiczną, która teoretycznie w pierwszym etapie powinna polegać na wykonaniu kilku zabiegów mechanicznych. Jednak w praktyce ogranicza się do wykonania maksymalnie dwukrotnego obsypywania, po którym następuje ostateczne formowanie redlin, po którym nie prowadzi się już żadnych uprawek mechanicznych, tylko stosuje się odpowiednio dobrane herbicydy.
Odchwaszczanie plantacji ziemniaków za pomocą herbicydów jest stosunkowo łatwym zadaniem, gdyż walkę taką można prowadzić w trzech głównych terminach: przed wschodami ziemniaków i po wschodach ziemniaków (herbicydy i graminicydy) oraz w terminie przed zbiorowym (desykanty).
W terminie przedwschodowym (doglebowo), zaraz po posadzeniu bulw ziemniaka (BBCH 00) i uformowaniu redlin, ale nie później jak do fazy formowania i wzrostu pędu w kierunku powierzchni gleby (BBCH 09), plantator ma do dyspozycji kila substancji czynnych herbicydów, które mogą skutecznie ograniczać, np. tylko gatunki dwuliścienne lub takie, które zwalczają kompleksowo wybrane gatunki jedno jak i dwuliścienne.
Do zwalczania tylko gatunków dwuliściennych, możemy wykorzystać takie s.cz., jak: linuron (np. Afalon Dyspersyjny 450 SC czy Nuflon 450 SC w dawce 1,5-2,0 l/ha). Natomiast do ograniczania zarówno gatunków jednoliściennych jak i dwuliściennych, możemy wykorzystać, takie s.cz., jak: metrybuzyna (np. Sencor Liquid 600 SC w dawce 1,0 l/ha lub Mistral 70 WG w dawce 0,75 kg/ha), metrybuzyna + prosulfokarb (np. Arcade 880 EC w dawce 5,0 l/ha), chlomazon (np. Clomaz 36 CS lub Reactor 360 CS w dawce 0,33 l/ha), fluorochloridon (np. Racer 250 EC w dawce 3,0 l/ha), metrybuzyna + flufenacet (np. Plateen 41,5 WG w dawce 2,0 kg/ha), pendimetalina (np. Stomp 400 SC lub Pendifin 400 SC w dawce 4,0 l/ha), metobromuron (np. Proman 500 SC w dawce 4,0 l/ha) oraz prosulfokarb (np. Boxer 800 EC w dawce 5,0 l/ha).
Kolejny termin aplikacji herbicydów (nalistnie), przypada na okres tuż po wschodach, gdy rośliny ziemniaków wytworzą od 2 do 7 liści właściwych (BBCH 12-17), do osiągnięcia przez rośliny ziemniaka fazy początku zakrywania międzyrzędzi, aż do fazy całkowitego zakrycia międzyrzędzi (BBCH 31-39).
Do zwalczania tylko gatunków dwuliściennych w fazie ziemniaka BBCH 15-17 można zastosować następujące s.cz.: bentazon (np. Basagran 480 SL, Realchemie Bentazon SL lub Wolf A, B lub C 480 SL w dawce 3,0 l/ha).
Natomiast do ograniczania zarówno gatunków jednoliściennych jak i dwuliściennych w fazie ziemniaka BBCH 12-15, możemy wykorzystać, takie s.cz., jak: metrybuzyna + prosulfokarb (np. Arcade 880 EC w dawce 4,0 l/ha), metrybuzyna (np. Sencor Liquid 600 SC w dawce 0,5 l/ha lub Mistral 70 WG w dawce 0,5 kg/ha), rimsulfuron (np. Titus 25 WG, Miecz 25 WG, Ramzes 25 WG + Trend 90 EC w dawce 60 g/ha + 0,1 l/ha lub Rimuron 25 SG + Helm Surfer Plus w dawce 50 g/ha + 0,2 l/ha).
W fazie początku (BBCH 31) do końca (BBCH 39) zakrywania międzyrzędzi przez rośliny ziemniaka, można stosować jedynie graminicydy czyli herbicydy przeznaczone do niszczenia tylko chwastów jednoliściennych. Największą skuteczność zwalczania chwastów jednoliściennych osiąga się jedynie w momencie, precyzyjnego dostosowania zabiegu do fazy rozwojowej chwastów jednoliściennych. Przykład: chwasty roczne, tzw. prosowate (np. chwastnica jednostronna czy włośnice), optymalnie by było gdyby podczas zabiegu, znajdowały się w fazie 2-6 liści (BBCH 12-16), natomiast chwasty wieloletnie, tj. perz właściwy czy wiechliny, optymalnie powinny się znajdować w fazie 4-6 liści (BBCH 14-16), maksymalnie do fazy końca krzewienia (BBCH 21-29). Przykłady zalecanych s.cz. graminicydów do zwalczania chwastów jednoliściennych: propachizafop (np. Agil 100 EC, Agil-S 100 EC w dawce 0,5-0,8 l/ha, natomiast 1,5 l/ha dla chwastów wieloletnich), chizalofop-P-etylowy (np. Leopard Extra 05 EC, Targa Super 05 EC w dawce 0,75-1,5 l/ha natomiast 2,0-3,0 l/ha dla chwastów wieloletnich), cykloksydym (np. Focus Ultra 100 EC w dawce 1,0-2,0 l/ha, natomiast 4,0-5,0 l/ha dla chwastów wieloletnich), kletodym (np. Centurion Plus 120 EC lub Select Super 120 EC w dawce 0,8 l/ha, natomiast 2,0 l/ha dla chwastów wieloletnich) oraz fluazyfop-P-butylowy (np. Fusilade Forte 150 EC w dawce 0,63 l/ha, natomiast 1,7 l/ha dla chwastów wieloletnich).
Ostatnim zabiegiem na plantacji ziemniaka jest zastosowanie tuż przed zbiorem (BBCH 91-95) odpowiednio dobranych desykantów, które mają na celu jest jak najszybsze doprowadzenie do utraty wody (dosuszenie) łodyg i liści ziemniaka oraz zniszczenie chwastów, które występują na plantacji jako zachwaszczenie wtórne. Przykładowe s.cz. desykantów: dikwat (np. Reglone 200 SL, Ring 200 SL, Caudillo 200 SL, Diquanet 200 SL, Mission 200 SL w dawce 2,0-3,0 l/ha), glufosynat amonowy (np. Basta 150 SL w dawce 3,0 l/ha), kwas nonanowy (np. Beloukha 680 EC, Randil Fast 680 EC w dawce 16,0 l/ha) oraz karfentrazon etylowy (np. Spotlight Plus 060 EO w dawce 1,0 l/ha).

dr inż. Tomasz R. Sekutowski
IUNG-PIB w Puławach
Zakład Herbologii i Technik Uprawy Roli

Advertisement
1 reply

Leave a Reply

Want to join the discussion?
Feel free to contribute!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.